Một số thông tin về nước thải công nghiệp

Nước thải công nghiệp là gì?

Nước thải công nghiệp không chỉ là nước thải của các ngành như sản xuất dầu khí hay khai thác mỏ và hóa chất, mà còn là chất thải của các ngành chế biến thực phẩm và đồ uống, sản xuất quần áo, giày dép, máy tính, đồ điện tử… Các chất hữu cơ, kim loại và những thứ tương tự có trong nước thải phải được loại bỏ trước khi nước có thể được thải trở lại đất liền hoặc tái sử dụng một cách an toàn.

Nước thải công nghiệp vô cùng đa dạng, khác nhau về thành phần cũng như lượng phát thải và phụ thuộc vào nhiều yếu tố: loại hình công nghiệp, công nghệ được sử dụng, tính hiện đại của công nghệ, tuổi thọ của thiết bị, trình độ quản lý của từng cơ sở và ý thức cán bộ công nhân viên.

Tình trạng nước thải công nghiệp hiện nay

Hiện nay, tại một số khu vực có sản xuất luyện kim, sắt thép, đúc đồng, dệt, nhuộm… người ta phát hiện mỗi ngày có hàng ngàn mét khối nước thải công nghiệp chưa qua xử lý mà đã xả thẳng ra môi trường, dẫn đến việc gây ô nhiễm trầm trọng.

Tình trạng ô nhiễm cũng có thể thấy rõ rệt ở các thành phố lớn, những nơi có tập trung nhiều khu công nghiệp. Tại đây, nước thải công nghiệp hầu như đều chưa qua xử lý mà trực tiếp xả ra môi trường. Bên cạnh đó, nước thải khu công nghiệp ở các nhà máy sản xuất, bệnh viện và cơ sở y tế lớn chưa được áp dụng hệ thống xử lý nước thải.

Ô nhiễm môi trường chính là mặt trái của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay. Đặc biệt, các khu công nghiệp, các nhà máy vẫn chưa có hệ thống xử lý nước thải đúng chuẩn để giảm tải sự ô nhiễm này.

Các loại nước thải công nghiệp hiện nay

Có nhiều loại nước thải công nghiệp được dựa trên các ngành công nghiệp khác nhau và các chất gây ô nhiễm. Thông thường, nước thải công nghiệp được chia thành hai loại: nước thải công nghiệp vô cơ và nước thải công nghiệp hữu cơ.

Nước thải công nghiệp vô cơ

Nước thải công nghiệp vô cơ được sản xuất chủ yếu trong các ngành công nghiệp như than và thép hay các ngành công nghiệp khoáng sản phi kim loại và các ngành công nghiệp xử lý bề mặt kim loại. Loại nước thải này có chứa một tỷ lệ lớn các chất lơ lửng, có thể được loại bỏ bằng cách lắng cặn cùng với quá trình keo tụ hóa học thông qua việc bổ sung muối sắt hoặc nhôm, chất keo tụ và một số loại polyme hữu cơ khác.

Các loại nước thải khác từ các nhà máy có chứa dầu khoáng và yêu cầu lắp đặt thêm, chẳng hạn như ván tạo váng và thiết bị tách dầu, để giữ và loại bỏ dầu khoáng. Các cặn dầu sau khi được nhũ tương hóa còn lại trong nước cũng cần đến quá trình keo tụ hóa học.

Trong nhiều trường hợp, nước thải sinh ra ngoài các chất rắn và dầu, còn chứa các chất vô cùng nguy hại. Thường bao gồm các loại nước thải như nước rửa khí lò cao có chứa xyanua, nước thải từ ngành công nghiệp chế biến kim loại có chứa axit hoặc dung dịch kiềm, hay nước thải từ các công trình eloxal và từ quá trình lọc khí thải của các công trình nhôm. 

Nước thải công nghiệp hữu cơ

Nước thải công nghiệp hữu cơ thường có chứa các dòng chất thải hữu cơ từ các ngành công nghiệp hóa chất và các công trình hóa chất quy mô lớn, chủ yếu sẽ dùng các chất hữu cơ cho các phản ứng hóa học.

Nước thải được thải ra từ các nhà máy có chứa các chất hữu cơ có nguồn gốc và đặc tính khác nhau. Chúng có thể được loại bỏ bằng việc xử lý sơ bộ đặc biệt đối với nước thải công nghiệp, sau đó là quá trình xử lý sinh học. Hầu hết nước thải công nghiệp hữu cơ được sản xuất bởi các ngành công nghiệp và nhà máy sau:

– Các nhà máy sản xuất dược phẩm, mỹ phẩm, thuốc nhuộm, xà phòng, chất tẩy rửa tổng hợp, thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ…..

– Nhà máy nhuộm da và nhà máy da;

– Các nhà máy dệt;

– Nhà máy sản xuất giấy và xenlulo;

– Các nhà máy của ngành lọc dầu;

– Nhà máy bia;

– Công nghiệp gia công kim loại.

Nước thải công nghiệp gây ảnh hưởng như thế nào ?

Đầu tiên phải kể tới đó là tác động tiêu cực của nước thải công nghiệp tới nguồn nước. Từ sông, hồ, ao, suối, kênh, rạch cho tới nguồn nước ngầm đều bị biến đổi về tính chất. Các loại sinh vật sống sẽ bị ảnh hưởng do hấp thụ các hóa chất độc hại có trong nước thải đó gây ra. Con người khi phải sống chung với ô nhiễm về mùi, về nguồn nước cũng sẽ gây ra các bệnh lý về da và hô hấp tích tụ từ việc nhiễm các loại hóa chất độc hại.

Cùng với sự phát triển của ngành công nghiệp thì một số ngành nghề sẽ bị giảm sút khi phải chịu tác động của nguồn nước thải công nghiệp. Như ngành nông nghiệp trồng trọt, chăn nuôi thủy hải sản, gia súc, gia cầm….sẽ gặp nhiều khó khăn hơn khi không đảm bảo được các điều kiện để xuất khẩu. Chính vì thế mà giá thành rẻ, kinh tế giảm sút, đời sống bị ảnh hưởng.

Việc nước thải công nghiệp ngấm vào mạch nước ngầm gây ra tình trạng nước sinh hoạt bị nhiễm bẩn. Những hộ dân không có điều kiện để sử dụng thiết bị lọc nước thì sẽ phải sống chung với nguồn nước ô nhiễm. Từ đó, các bệnh liên quan tới da, đường hô hấp, dịch bệnh truyền nhiễm hay các bệnh ung thư ngày càng gia tăng.

Những tác hại mà nước thải công nghiệp gây ra ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người cũng như các hoạt động sản xuất, sinh sống, môi trường sống tự nhiên. Chính vì vậy việc xử lý nước thải công nghiệp là rất cần thiết, phải có quy trình rõ ràng và được thực hiện nghiêm chỉnh. Các nhà máy cần chú trọng tới hệ thống xử lý nước thải công nghiệp đạt tiêu chuẩn an toàn và hiệu quả.